بازرسی رنگ و پوشش

همانطور که می دانیم، خوردگی در هر صورت اتفاق می افتد؛ به همین دلیل بشر به سمت کاهش سرعت خوردگی قدم بر می دارد. استفاده از رنگ و پوشش یکی از رایج ترین راهکارهای مقابله با خوردگی در تاسیسات می باشد. از آن جایی که رنگ ها دارای ویژگی هایی مانند در دسترس بودن، مقرون به صرفه بودن و قابلیت اجرا و ترمیم آسان هستند، به منظور کاهش سرعت خوردگی بسیار کاربرد داشته و استفاده می شوند. در حیطه بازرسي رنگ و پوشش در صنایع مختلف ، مقوله خوردگی سطح مطرح بوده که در ادامه با جزئیات بیشتری در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

انواع روش های بازرسی رنگ و پوشش

روش های متداول بازرسي رنگ و پوشش شامل عکس رادیولوژی و رادیوگرافی، مادون قرمز و نوترون backscatter می باشد که در ادامه هر کدام توضیح داده خواهند شد.

عکس رادیولوژی و رادیوگرافی

روش عکس رادیولوژی روشی موثر بوده اما عملا در سیستم های لوله کشی با قطر بزرگتر از 10 اینچ (25.4 سانتی متر) با چالش روبرو است و فقط در محیط های نسبتا کوچک می تواند موثر واقع شود. این تکنیک CISCC را در استینلس استیل شناسایی نمی کند. علاوه بر این، مسئله ایمنی روش رادیوگرافی موضوع مهمی است. لازم به ذکر است که، هیچکس نباید در قسمتی که بازرسی درحال انجام است، کار کند.

نحوه انجام بازرسی رنگ و پوشش توسط عکس رادیولوژی

برای استفاده از عکس رادیولوژی، نوردهی از قسمت کوچکی از دیواره لوله دستگاه انجام می شود. منبع نوردهی معمولا ایریدیوم 192 است ولی برای لوله هایی که دیواره سنگین تری دارند، از کبالت 60 استفاده می شود. این روش، ضخامت دیواره لوله را محاسبه می کند.

بازرسي رنگ و عايق به روش رادیوگرافی باعث می شود تصویری واضح از لوله های خارج از قطر ایجاد شود و توسط یک سیستم شبیه سازی، تصویر قطر خارج لوله روی مانیتور ایجاد می شود که حین بازرسی مشاهده می شود. امروزه دستگاه های رادیوگرافی توسط منابعی مانند اشعه ایکس یا منابع رادیو اکتیو کار می کنند. در این زمینه، سیستم هایی که با اشعه ایکس کار می کنند، وضوح تصویر بالاتری را ارائه می دهند.  

استفاده از مادون قرمز

استفاده از نور مادون قرمز در بازرسي رنگ و پوشش کمک می کند نقاط مرطوب عایق مشخص شود. از آنجایی که بین عایق خشک و عایق مرطوب اختلاف دمای قابل تشخیصی وجود دارد، این روش بسیار کاربردی است، چرا که احتمال وقوع خوردگی در مناطق زیر عایق مرطوب بالا می باشد.

نوترون Backscatter

این روش بازرسی رنگ و عایق برای تشخیص رطوبت زیر عایق در لوله ها استفاده می شود. نحوه بازرسی رنگ و عایق در این روش به این صورت است که،یک سری نوترون های پر انرژی از یک منبع رادیو اکتیو به سطح عایق برخورد می کنند.

بررسی ضخامت در بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی

اگر در عایق رطوبت وجود داشته باشد، انرژی نوترون توسط هسته های هیدروژن کاهش می یابد. با کم شدن انرژی نوترون ها، ابزاری ردیاب سنج می تواند آن ها را شناسایی کند. از روی تعدادی که نمایش داده می شود، بازرس رنگ می تواند مقدار آب موجود در عایق را به دست آورد.

روش های آماده سازی سطح در بازرسی رنگ و پوشش

کنترل کیفیت سطح از لحاظ آماده بودن برای اجرای رنگ از جمله موارد بازرسی می باشد. روش های آماده سازی سطح شامل موارد زیر است:

1) روش های مکانیکی (آماده سازی با وسایل دستی و ابزارهای الکتریکی، پاشیدن آب و سندبلاست فلزات ) 

تصویر الکومتر که یکی از ابزارهای مورد نیاز بازرس رنگ است

2) روش های شیمیایی (چربی زدایی با حلال، اسید شویی فلزات ، آماده سازی با مواد قلیایی، غوطه ور کردن در الکترولیت و استفاده از روش های حرارتی و انرژیک)

3) استفاده از شعله (استفاده از امواج ماوراء صوت، استفاده از لامپ و استفاده از اشعه لیزر)

وسایل مورد نیاز برای بازرسی رنگ

وسایلی که یک بازرس رنگ لازم دارد به صورت زیر است:

• تیغه های مخصوص برای اندازه گیری ضخامت رنگ خیس.
• دستگاهی الکترونیکی به نام الکومتر به منظور اندازه گیری ضخامت رنگ خشک.
• دماسنج مخصوص برای اندازه گیری دمای سطح فلز.
• دماسنج دیجیتالی برای اندازه گیری دمای محیط.

تصویر دماسنج لمسی و الکومتر برای انجام بازرسی رنگ

• نوار چسب و کارد مخصوص برای آزمایش چسبندگی رنگ.
• کاپ های اندازه گیری غلظت رنگ.
• دستگاهی برای اندازه گیری زبری سطح سندبلاست شده.
• آیینه دسته دار که مخصوص بازرسی رنگ و پوشش است.
• دوربین عکاسی.

وظایف بازرس رنگ

1. بازرس رنگ باید پارامترهای سطح مانند سنگ زنی جوش ها و لبه های تیز، از بین بردن آلودگی های گریس و غیره را قبل از سندبلاست فلزات کنترل کند.

2. آماده سازی درست سطح و بررسی کیفیت آن توسط ابزارآلات مخصوص بر عهده بازرس رنگ است.

3. تاریخ مصرف رنگ توسط این فرد باید چک شود.

4. بررسی کیفیت رنگ ها قبل از استفاده در حیطه بازرسی رنگ و پوشش قرار می گیرد.

فردی در حال انجام بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی

5. پس از اینکه هر لایه رنگ روی سطح اجرا می شود، ضخامت رنگ خیس باید کنترل شود. دلیل این کار این است که، بعد از خشک شدن لایه رنگ، ضخامت رنگ خیلی زیاد یا خیلی کم نباشد که بررسی این مورد نیز از وظایف بازرس رنگ است.

6. بازرس رنگ باید از حمل و جابه جایی قطعات رنگ شده ای که هنوز کاملا خشک نشده اند، جلوگیری کند.

7. یک بازرس رنگ زمانی دستور مخلوط کردن رنگ را می دهد که، کیفیت سطح از لحاظ آماده سازی مطلوب باشد، دمای سطح بیشتر از 60 درجه سانتی گراد نباشد و شرایط جوی مناسب باشد.

8. اگر اجرای رنگ بر روی لوله انجام می شود، باید به صورت مارپیچی ضخامت سنجی شود.

9. تعداد دفعات سنجش ضخامت سطح توسط بازرس رنگ و از روی مترمربع سطح رنگ تعیین می شود.

کاربرد بازرسی رنگ و پوشش

به منظور جلوگیری از وقوع حوادث، خرابی و وقوع خسارات و هزینه های ناشی از آن، بازرسي رنگ و پوشش در صنایع مختلف کاربرد دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد:

بازرسی رنگ و عایق در صنایع کشتی رانی

• صنایعی که از برج های خنک کننده استفاده می کنند و یا در معرض غبارپاشی قرار می گیرند، از بازرسی رنگ و پوشش استفاده می کنند.
• قطعاتی که در معرض عوامل ایجاد خوردگی مانند بخار و سیستم های غرقابی و نشت فرآیند یا نفوذ رطوبت یا بخار اسیدها هستند، نیاز به بازرسی دارند.
• برخی سیستم های لوله کشی، بخصوص لوله هایی که دمای کاری آن ها باعث چگالش مکرر و تبخیر مجدد رطوبت موجود در جو می شود نیاز به بازرسی رنگ و پوشش دارند، در غیر این صورت، عوامل گفته شده بسیار آسیب پذیر خواهند بود.
• سیستم های لوله کشی فولاد ضد زنگ آستنیتی که دمای کاری آن ها بین 60 تا 150 درجه سانتی گراد است و سیستم های لوله کشی ویبره ای نیاز به استفاده از پوشش رنگ و درنتیجه بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی دارند. لازم به ذکر است که، سیستم های لوله کشی ویبره ای، به روکش های عایق آسیب رسانده و مسیر ورود آب را مختل می کنند.

ایجاد پوشش رنگ روی اتصالات و لوله ها برای جلوگیری از خوردگی

• در مکان هایی که پوشش های عایق برداشته شده تا اندازه گیری ضخامت لوله های عایق بندی شده انجام شود، نیاز به بازرسی رنگ و عایق است.
• تاسیسات لوله کشی با پوشش های خراب نیاز به بازرسی رنگ و عایق دارند.

هزینه بازرسی رنگ و پوشش

اگر بخواهیم هزینه بازرسی رنگ و پوشش را مورد بررسی قرار دهیم ابتدا باید به هزینه های ناشی از عدم انجام بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی اشاره کنیم. از آن جایی که در صنایع بزرگ وقوع پدیده خوردگی و جلوگیری از سرعت گرفتن آن حوادث و خسارات جبران ناپذیری را در پی دارد، می توان گفت هزینه بازرسی رنگ و پوشش در مقابل هزینه مربوط به خسارات عدد بسیار کوچکی خواهد بود.

استفاده از الکومتر در بازرسی رنگ و عایق برای سنجش ضخامت رنگ

صنایع بزرگی مانند نفت و گاز و پتروشیمی جزو صنایعی هستند که اگر در صورت وقوع اتفاقی مانند خوردگی در لوله ها یا تاسیسات حتی یک روز خاموش شده و یا از کار بیفتند، ضرر و زیان مالی زیادی به صاحبان آن تحمیل خواهد شد. به همین دلیل این گونه صنایع حاضرند هزینه بازرسی رنگ و پوشش را پرداخت کرده و نیاز دارند بازرس رنگ کار خود را با دقت و به بهترین وجه ممکن انجام دهد تا از ایجاد این حوادث و خسارات جلوگیری شود.

خدمات بازرسی رنگ و پوشش

خدمات بازرسی رنگ و پوشش را می توان به چند دسته تقسیم کرد. این خدمات به بازرسی رنگ قبل از اجرای رنگ، در حین کار و بعد از آن مربوط می شود. در مورد خدمات بازرسی رنگ و پوشش قبل از اجرای رنگ می توان گفت، بازرس رنگ باید از کیفیت و سلامت رنگ ها اطمینان حاصل کرده و تاریخ رنگ های موجود در انبار را در نظر داشته باشد. خدمات بازرسی رنگ و پوشش در حین انجام کار نیز به آماده سازی مناسب سطح، اجرای درست رنگ روی سطح و جلوگیری از ایجاد عیوب رنگ مربوط می شود.

بازرسی در حال عکس برداری از سطح به منظور انجام بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی در شرایط سخت

در نهایت، خدمات بازرسی رنگ و پوشش های صنعتی بعد از انجام کار نیز می تواند مربوط به بررسی قطعات، لوله ها  و اتصالات از لحاظ خرابی و ایجاد خوردگی باشد؛ به این منظور که اگر روی سطح یا پوشش خرابی، خوردگی، ترک، عیوب رنگی یا موارد دیگر وجود داشت، به صورت زودهنگام شناسایی شده تا از آسیب های بعدی جلوگیری شود.